Patent motorowodny to specjalny dokument kwalifikacyjny, uprawniający do poruszania się po wodach śródlądowych i morskich na jachtach motorowych. Warunki uzyskania patentów i zakres uprawnień reguluje Rozporządzenie Ministra Sportu i Turystyki z dnia 9 kwietnia 2013 r. w sprawie uprawiania turystyki wodnej. Zgodnie z przepisami prawa, poruszanie się jachtami motorowymi o mocy silnika powyżej 10 kW wymaga uzyskania dokumentów kwalifikacyjnych. Sprawdźmy, jak je zdobyć i jakie są rodzaje patentów motorowodnych.

Patent sternika motorowodnego
Patent sternika motorowodnego to podstawowa licencja na jachty motorowe, wydawana przez Polski Związek Motorowodny i Narciarstwa Wodnego. Patent sternika motorowodnego może uzyskać osoba, która ukończyła 14. rok życia i zdała egzamin, potwierdzający zdobytą wiedzę i umiejętności. Do egzaminu mogą przystąpić osoby, które uiściły opłatę egzaminacyjną i ukończyły kurs przygotowawczy. Kurs motorowodny trwa weekend i składa się z zajęć teoretycznych oraz praktycznych. Obejmuje takie zagadnienia, jak przepisy prawne, budowa jachtów i silników, locja śródlądowa, prace bosmańskie, meteorologia, ratownictwo i etyka wodniacka. Kursanci uczą się także, jak wykonywać podstawowe czynności manewrujące (prowadzenie jachtu, odejście i dojście do nabrzeża, wyprzedzanie, kurs prosty i cyrkulacja, kotwiczenie, cumowanie).

Opłata za przeprowadzenie egzaminu na sternika motorowodnego wynosi 250 złotych. Egzamin na sternika motorowodnego składa się z części teoretycznej oraz praktycznej. Część teoretyczna to test 75 pytań jednokrotnego wyboru w formie pisemnej. Na udzielenie odpowiedzi przeznaczonych jest 1.5 h. Pozytywną ocenę uzyskają osoby, które udzieliły minimum 65 poprawnych odpowiedzi. Część praktyczna egzaminu sprawdza umiejętności egzaminowanej osoby w zakresie manewrowania jachtem. Wszystkie wskazane przez egzaminatora czynności (najczęściej dwie) muszą zostać wykonane poprawnie z dopuszczalnym jednym powtórzeniem źle wykonanego zadania.

Patent sternika motorowodnego uprawnia do prowadzenia jachtów motorowych po wodach śródlądowych oraz do prowadzenia jachtów motorowych o długości kadłuba nie dłuższej niż 12 metrów po wodach morskich wewnętrznych, oraz po pozostałych wodach morskich w strefie do 2 mil morskich od brzegu, ale tylko w porze dziennej. Jachty motorowe można prowadzić na wodach śródlądowych i morskich bez ograniczeń w zakresie mocy silnika z jednym wyjątkiem. Młodzież do ukończenia 16. roku życia może prowadzić tylko jednostki, których moc silnika nie przekracza 60 kW.

Sternik morski, kapitan i mechanik

Patent sternika motorowodnego to nie jedyne świadectwo kwalifikacyjne, jakie można uzyskać. Polski Związek Motorowodny i Narciarstwa Wodnego wydaje również dokumenty kwalifikacyjne dla motorowodnego sternika morskiego, kapitana motorowodnego oraz mechanika motorowodnego.
Patent motorowodnego sternika morskiego mogą uzyskać osoby, które ukończyły 18. rok życia, zdały egzamin potwierdzający zdobytą wiedzę i umiejętności oraz posiadają potwierdzone doświadczenie w zakresie prowadzenia jachtów morskich. Niezbędne jest odbycie minimum 200 godzin żeglugi w tym, co najmniej dwóch rejsów po wodach morskich. Patent motorowodnego sternika morskiego uprawnia do prowadzenia jachtów motorowych po wodach śródlądowych oraz po wodach morskich bez ograniczeń strefowych, jeżeli długość kadłuba nie przekracza 18 m.
Patent kapitana motorowodnego mogą uzyskać osoby, które ukończyły 18. rok życia oraz posiadają wcześniej wspomniany patent motorowodnego sternika morskiego. W tym wypadku nie jest konieczne zdawanie dedykowanego egzaminu, ale warunkiem zdobycia patentu jest zebrane doświadczenie. Trzeba odbyć minimum 1200 godzin żeglugi w tym, co najmniej 6 rejsów morskich. Z tego 400 godzin należy samodzielnie prowadzić jacht o długości kadłuba dłuższej niż 7.5 m, 100 godzin przez co najmniej jeden rejs na jachcie dłuższym niż 20 m oraz 100 godzin przez co najmniej jeden rejs z zawinięciem do co najmniej dwóch portów pływowych. Patent kapitana motorowodnego uprawnia do prowadzenia jachtów motorowych po wodach śródlądowych i morskich bez ograniczeń.
Patent mechanika motorowodnego mogą uzyskać osoby, które posiadają jeden z patentów motorowodnych, zdały egzamin potwierdzający zdobytą wiedzę i umiejętności oraz zdobyły niezbędne doświadczenie. Konieczne jest odbycie minimum 400 godzin żeglugi przy obsłudze siłowni o mocy większej niż 147.2 kW, z czego 100 godzin przy obsłudze siłowni o mocy większej niż 441 kW. Patent mechanika motorowodnego uprawnia do kierowania maszynownią na jachtach motorowych.